Arama sonuçları

...m.29 G. İrade bozuklukları    I. Yanılma       1. Yanılmanın hükümleri...................................... m.30       2. Yanılma hâlleri          a. Açıklamada yanılma..................................... m.31          b. Saikte yanılma......................................... m.32        ...

...anunu ve Türk Borçlar Kanunu, Yürürlük Kanunları, 294 Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı (1926-2019), Gözden Geçirilmiş Genişletilmiş 3. Baskı, İstanbul, 2020 (XII+784 s.). 18. Türkçe – Fransızca – Almanca – İngilizce Medenî Hukuk ve Borçlar Hukuku Terimleri ve Kullanım Örnekleri, İstanbul, 2020 (XX+452 s.). 19. Notlu ve Açıklamalı Türk Medenî Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu, Yürürlük Kanunları, 295 Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı (1926-2020), Göz...

...Hükümleri I.   Vekâletin kapsamı MADDE 504 - Vekâletin kapsamı, sözleşmede açıkça gösterilmemişse, görülecek işin niteliğine göre belirlenir. Vekâlet, özellikle vekilin üstlendiği işin görülmesi için gerekli hukuki işlemlerin yapılması yetkisini de kapsar. Vekil, özel olarak yetkili kılınmadıkça dava açamaz, sulh olamaz, hakeme başvuramaz, iflas, iflasın ertelenmesi ve konkordato talep edemez, kambiyo taahhüdünde bulunamaz, bağışlama yapamaz, kefil olamaz, taşınmazı...

...sp; Süreler I.   On yıllık zamanaşımı MADDE 146 - Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, her alacak on yıllık zamanaşımına tabidir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (F) Müruru zaman2 I - Müddetler 1 - On senelik müruru zaman MADDE 125 - Bu kanunda başka suretle hüküm mevcut olmadığı takdirde, her dava on senelik müruru zamana tâbidir. II-) MADDE Gerekçesi: MADDE 145 - 818 sayılı Borçlar Kanununun 125 inci MADDEsini karşılamak...

...D.  Sözleşmelerin yorumu, muvazaalı işlemler MADDE 19 - Bir sözleşmenin türünün ve içeriğinin belirlenmesinde ve yorumlanmasında, tarafların yanlışlıkla veya gerçek amaçlarını gizlemek için kullandıkları sözcüklere bakılmaksızın, gerçek ve ortak iradeleri esas alınır. Borçlu, yazılı bir borç tanımasına güvenerek alacağı kazanmış olan üçüncü kişiye karşı, bu işlemin muvazaalı olduğu savunmasında bulunamaz. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (D) Akitlerin Tefsiri, Muvazaa MADDE 18...

...lişkisi Doğuran Haklar1   A.  Şekil MADDE 237 - Taşınmaz satışının geçerli olabilmesi için, sözleşmenin resmî şekilde düzenlenmesi şarttır. Taşınmaz satışı vaadi, geri alım ve alım sözleşmeleri, resmî şekilde düzenlenmedikçe geçerli olmaz. Önalım sözleşmesinin geçerliliği, yazılı şekilde yapılmış olmasına bağlıdır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (A) Akdin Şekli MADDE 213 - Gayrimenkul satımı muteber olmak için resmî senede raptedilmek şarttır. Gayrim...

...2.   İndirilmesi MADDE 52 - Zarar gören, zararı doğuran fiile razı olmuş veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş yahut tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırmış ise hâkim, tazminatı indirebilir veya tamamen kaldırabilir. Zarara hafif kusuruyla sebep olan tazminat yükümlüsü, tazminatı ödediğinde yoksulluğa düşecek olur ve hakkaniyet de gerektirirse hâkim, tazminatı indirebilir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: IV - Tazminatın tenkisi MADDE 44...

...menin içeriği I.   Sözleşme özgürlüğü MADDE 26 - Taraflar, bir sözleşmenin içeriğini kanunda öngörülen sınırlar içinde özgürce belirleyebilirler. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (E) Akdin Mevzuu1 I-Erkânı MADDE 19 - Bir akdin mevzuu, kanunun gösterdiği hudut dairesinde, serbestçe tâyin olunabilir. Kanunun kat’î surette emreylediği hukuki kaidelere veya kanuna muhalefet; ahlâka (âdâba) veya umumi intizama yahut şahsi hükümlere müteal...

...A.  Sorumluluk I.   Genel olarak MADDE 49 - Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (A) Umumi Kaideler I - Mesuliyet şeraiti MADDE 41 - Gerek kasten gerek ihmal ve teseyyüp yahut tedbirsizlik ile haksız bir surette diğer kimseye b...

...II.  Kesin hükümsüzlük MADDE 27 - Kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına aykırı veya konusu imkânsız olan sözleşmeler kesin olarak hükümsüzdür. Sözleşmenin içerdiği hükümlerden bir kısmının hükümsüz olması, diğerlerinin geçerliliğini etkilemez. Ancak, bu hükümler olmaksızın sözleşmenin yapılmayacağı açıkça anlaşılırsa, sözleşmenin tamamı kesin olarak hükümsüz olur. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: II - Butlan MADDE 20 - Bir akdin mevzuu gay...

...II.  Borçlanılmamış edimin ifası MADDE 78 - Borçlanmadığı edimi kendi isteğiyle yerine getiren kimse, bunu ancak, kendisini borçlu sanarak yerine getirdiğini ispat ederse geri isteyebilir. Zamanaşımına uğramış bir borcun ifasından veya ahlaki bir ödevin yerine getirilmiş olmasından kaynaklanan zenginleşmeler geri istenemez. Borç olmadığı hâlde ödenmiş olan edimin geri istenmesine ilişkin diğer kanun hükümleri saklıdır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: II - Borç olmayan şeyin tediyesi...

...   Yasal şekil a.   Kapsamı MADDE 13 - Kanunda yazılı şekilde yapılması öngörülen bir sözleşmenin değiştirilmesinde de yazılı şekle uyulması zorunludur. Ancak, sözleşme metniyle çelişmeyen tamamlayıcı yan hükümler bu kuralın dışındadır. Bu kural, yazılı şekil dışındaki geçerlilik şekilleri hakkında da uygulanır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: II - Tahriri şekil 1 - Kanunen muayyen şekil a) Şümulü MADDE 12 - Kanunen tahriri olması lâzım olan bir akdin...

...let Sözleşmesi2     A.  Tanımı MADDE 502 - Vekâlet sözleşmesi, vekilin vekâlet verenin bir işini görmeyi veya işlemini yapmayı üstlendiği sözleşmedir. Vekâlete ilişkin hükümler, niteliklerine uygun düştükleri ölçüde, bu Kanunda düzenlenmemiş olan işgörme sözleşmelerine de uygulanır. Sözleşme veya teamül varsa vekil, ücrete hak kazanır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (A) Tarifi MADDE 386 - Vekâlet, bir akittir ki onunla vekil, mukavele dair...

...nbsp;  Taşınmaz ve taşınır yapı kiralarında MADDE 329 - Taraflardan her biri, bir taşınmaza veya taşınır bir yapıya ilişkin kira sözleşmesini yerel âdette belirlenen kira döneminin sonu için veya böyle bir âdetin bulunmaması durumunda, altı aylık kira döneminin sonu için, üç aylık fesih bildirim süresine uyarak feshedebilir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: III - Feshin ihbarı MADDE 262 / f. 2, b. 1 ve b. 2 - Akitte, hilâfına bir hüküm tâ...

...IV. İrade bozukluğunun giderilmesi MADDE 39 - Yanılma veya aldatma sebebiyle ya da korkutulma sonucunda sözleşme yapan taraf, yanılma veya aldatmayı öğrendiği ya da korkutmanın etkisinin ortadan kalktığı andan başlayarak bir yıl içinde sözleşme ile bağlı olmadığını bildirmez veya verdiği şeyi geri istemezse, sözleşmeyi onamış sayılır. Aldatma veya korkutmadan dolayı bağlayıcılığı olmayan bir sözleşmenin onanmış sayılması, tazminat hakkını ortadan kaldırmaz. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: IV -...

...IV. Önsözleşme MADDE 29 - Bir sözleşmenin ileride kurulmasına ilişkin sözleşmeler geçerlidir. Kanunlarda öngörülen istisnalar dışında, önsözleşmenin geçerliliği, ileride kurulacak sözleşmenin şekline bağlıdır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: IV - Akit yapmak vaadi1 MADDE 22 - Bir akdin ilerde inşa edilmesine dair yapılan mukavele muteberdir. Kanun iki tarafın menfaatleri için bu akdin sıhhatini bir nevi şekle riayet etmeğe tabi kıldığı takdirde, bu şekil o akdin yapılm...

...nbsp; Malvarlığının veya işletmenin devralınması MADDE 202 - Bir malvarlığını veya bir işletmeyi aktif ve pasifleri ile birlikte devralan, bunu alacaklılara bildirdiği veya ticari işletmeler için Ticaret Sicili Gazetesinde, diğerleri için Türkiye genelinde dağıtımı yapılan gazetelerden birinde yayımlanacak ilanla duyurduğu tarihten başlayarak, onlara karşı malvarlığındaki veya işletmedeki borçlardan sorumlu olur. Bununla birlikte, iki yıl süreyle önceki borçlu da devralanla birlikte müteselsi...

...inci Ayırım Genel Hükümler2 A.  Tanımı MADDE 299 - Kira sözleşmesi, kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (A) Tarifi MADDE 248 - Âdi kira, bir akittir ki kiralayan onunla, kiracıya ücret mukabilinde bir şeyin kullanılmasını terk etmeği iltizam eder. II-) MAD...

...II.  Beş yıllık zamanaşımı MADDE 147 - Aşağıdaki alacaklar için beş yıllık zamanaşımı uygulanır: 1. Kira bedelleri, anapara faizleri ve ücret gibi diğer dönemsel edimler. 2. Otel, motel, pansiyon ve tatil köyü gibi yerlerdeki konaklama bedelleri ile lokanta ve benzeri yerlerdeki yeme içme bedelleri. 3. Küçük sanat işlerinden ve küçük çapta perakende satışlardan doğan alacaklar. 4. Bir ortaklıkta, ortaklık sözleşmesinden doğan ve ortakların birbirleri veya kendileri ile ortaklık arasın...

...nbsp;  Temsil yetkisinin içeriği ve derecesi MADDE 41 - Başkası adına ve hesabına temsil kamu hukukundan doğmuşsa, temsil yetkisinin içeriği ve derecesi bu konudaki yasal hükümlere; temsil hukuksal bir işlemden doğmuşsa, temsil yetkisinin içeriği ve derecesi o hukuksal işleme göre belirlenir. Temsil yetkisi üçüncü kişilere bildirilmişse temsil yetkisinin içeriği ve derecesi, bu bildirime göre belirlenir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: b) Salâhiyetin derecesi1 MADDE 33 -...

...nel işlem koşulları I.   Genel olarak MADDE 20 - Genel işlem koşulları, bir sözleşme yapılırken düzenleyenin, ileride çok sayıdaki benzer sözleşmede kullanmak amacıyla, önceden, tek başına hazırlayarak karşı tarafa sunduğu sözleşme hükümleridir. Bu koşulların, sözleşme metninde veya ekinde yer alması, kapsamı, yazı türü ve şekli, nitelendirmede önem taşımaz. Aynı amaçla düzenlenen sözleşmelerin metinlerinin özdeş olmaması, bu sözleşmelerin içerdiği hükümlerin, genel işlem koşulu say...

...3.   Kişilik hakkının zedelenmesi MADDE 58 - Kişilik hakkının zedelenmesinden zarar gören, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat adı altında bir miktar para ödenmesini isteyebilir. Hâkim, bu tazminatın ödenmesi yerine, diğer bir giderim biçimi kararlaştırabilir veya bu tazminata ekleyebilir; özellikle saldırıyı kınayan bir karar verebilir ve bu kararın yayımlanmasına hükmedebilir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: 3 - Şahsi menfaatlerin haleldar olması ...

...d.   Manevi tazminat MADDE 56 - Hâkim, bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, zarar görene uygun bir miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verebilir. Ağır bedensel zarar veya ölüm hâlinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarına da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verilebilir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: c) Manevi tazminat1 MADDE 47 - Hâkim, hu...

...III. Aşırı yararlanma MADDE 28 - Bir sözleşmede karşılıklı edimler arasında açık bir oransızlık varsa, bu oransızlık, zarar görenin zor durumda kalmasından veya düşüncesizliğinden ya da deneyimsizliğinden yararlanılmak suretiyle gerçekleştirildiği takdirde, zarar gören, durumun özelliğine göre ya sözleşme ile bağlı olmadığını diğer tarafa bildirerek ediminin geri verilmesini ya da sözleşmeye bağlı kalarak edimler arasındaki oransızlığın giderilmesini isteyebilir. Zarar gören bu hakkını, düşünce...

...II.  Aldatma MADDE 36 - Taraflardan biri, diğerinin aldatması sonucu bir sözleşme yapmışsa, yanılması esaslı olmasa bile, sözleşmeyle bağlı değildir. Üçüncü bir kişinin aldatması sonucu bir sözleşme yapan taraf, sözleşmenin yapıldığı sırada karşı tarafın aldatmayı bilmesi veya bilecek durumda olması hâlinde, sözleşmeyle bağlı değildir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: II - Hile MADDE 28 - Diğer tarafın hilesiyle akit icrasına mecbur olan tarafın hatası esaslı olmasa bile,...

...III. Korkutma 1.   Hükmü MADDE 37 - Taraflardan biri, diğerinin veya üçüncü bir kişinin korkutması sonucu bir sözleşme yapmışsa, sözleşmeyle bağlı değildir. Korkutan bir üçüncü kişi olup da diğer taraf korkutmayı bilmiyorsa veya bilecek durumda değilse, sözleşmeyle bağlı kalmak istemeyen korkutulan, hakkaniyet gerektiriyorsa, diğer tarafa tazminat ödemekle yükümlüdür. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: III - İkrah 1 - Akdin inkizası MADDE 29 - Eğer iki taraft...

...c.   Belirlenmesi MADDE 55 - Destekten yoksun kalma zararları ile bedensel zararlar, bu Kanun hükümlerine ve sorumluluk hukuku ilkelerine göre hesaplanır. Kısmen veya tamamen rücu edilemeyen sosyal güvenlik ödemeleri ile ifa amacını taşımayan ödemeler, bu tür zararların belirlenmesinde gözetilemez; zarar veya tazminattan indirilemez. Hesaplanan tazminat, miktar esas alınarak hakkaniyet düşüncesi ile artırılamaz veya azaltılamaz. Bu Kanun hükümleri, her türlü idari eylem ve işlemler il...

...b.   Bedensel zarar MADDE 54 - Bedensel zararlar özellikle şunlardır: 1. Tedavi giderleri. 2. Kazanç kaybı. 3. Çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar. 4. Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: b) Cismanî zarar halinde lâzımgelen zarar ve ziyan1 MADDE 46 / f. 1 - Cismanî bir zarara düçar olan kimse külliyen veya kısmen çalışmağa muktedir olamamasından ve ileride iktisaden maruz kalacağı...

...V.  İçerik denetimi MADDE 25 - Genel işlem koşullarına, dürüstlük kurallarına aykırı olarak, karşı tarafın aleyhine veya onun durumunu ağırlaştırıcı nitelikte hükümler konulamaz. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: Bu MADDEnin karşılığı bulunmamaktadır. II-) MADDE Gerekçesi: MADDE 25 - 818 sayılı Borçlar Kanununda yer verilmeyen, “V. İçerik denetimi” kenar başlıklı yeni bir MADDEdir. Aynı kenar başlık, Alman Medenî Kanununun (BGB) 307 n...

...ırım Genel Hizmet Sözleşmesi2 A.  Tanımı MADDE 393 - Hizmet sözleşmesi, işçinin işverene bağımlı olarak belirli veya belirli olmayan süreyle işgörmeyi ve işverenin de ona zamana veya yapılan işe göre ücret ödemeyi üstlendiği sözleşmedir. İşçinin işverene bir hizmeti kısmi süreli olarak düzenli biçimde yerine getirmeyi üstlendiği sözleşmeler de hizmet sözleşmesidir. Genel hizmet sözleşmesine ilişkin hükümler, kıyas yoluyla çıraklık sözleşmesine de uygulanır; özel kanun hükümleri saklıdı...

...d.   İmza yerine geçen işaretler MADDE 16 - İmza atamayanlar, imza yerine usulüne göre onaylanmış olması koşuluyla, parmak izi, el ile yapılmış bir işaret ya da mühür kullanabilirler. Kambiyo senetlerine ilişkin hükümler saklıdır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: d) İmza makamına kaim olacak işaretler MADDE 15 - İmza vaz’ına muktedir olmıyan bir şahıs, imza yerine usulen tasdik olunmuş ve el ile yapılmış bir alâmet vazetmeğe yahut resmî bir şahadetname kullanma...

...2. Kiracıdan kaynaklanan sebeplerle MADDE 352 - Kiracı, kiralananın teslim edilmesinden sonra, kiraya verene karşı, kiralananı belli bir tarihte boşaltmayı yazılı olarak üstlendiği hâlde boşaltmamışsa kiraya veren, kira sözleşmesini bu tarihten başlayarak bir ay içinde icraya başvurmak veya dava açmak suretiyle sona erdirebilir. Kiracı, bir yıldan kısa süreli kira sözleşmelerinde kira süresi içinde; bir yıl ve daha uzun süreli kira sözleşmelerinde ise bir kira yılı veya bir kira yılını aş...

...II.  Sözleşmenin devri MADDE 429 - Hizmet sözleşmesi, ancak işçinin yazılı rızası alınmak suretiyle, sürekli olarak başka bir işverene devredilebilir. Devir işlemiyle, devralan, bütün hak ve borçları ile birlikte, hizmet sözleşmesinin işveren tarafı olur. Bu durumda, işçinin, hizmet süresine bağlı hakları bakımından, devreden işveren yanında işe başladığı tarih esas alınır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: Bu MADDEnin karşılığı bulunmamaktadır. II-) MADD...

...nbsp; Yetkinin sona erdiğinin ileri sürülememesi MADDE 45 - Temsilci, yetkisinin sona ermiş olduğunu bilmediği sürece, temsil olunan veya halefleri, temsilcinin yapmış olduğu hukuki işlemlerin sonuçlarıyla bağlıdırlar. Bu kural, üçüncü kişilerin yetkinin sona ermiş olduğunu bildikleri durumlarda uygulanmaz. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: d) Salâhiyetin hangi zamandan itibaren nihayet bulacağı1 MADDE 37 - Mümessil kendi salâhiyetinin hitam bulduğuna vâkıf olmadığ...

...bsp; Genel olarak a.   Temsilin hükmü MADDE 40 - Yetkili bir temsilci tarafından bir başkası adına ve hesabına yapılan hukuki işlemin sonuçları, doğrudan doğruya temsil olunanı bağlar. Temsilci, hukuki işlemi yaparken bu sıfatını bildirmezse, hukuki işlemin sonuçları kendisine ait olur. Ancak, karşı taraf bir temsil ilişkisinin varlığını durumdan çıkarıyor veya çıkarması gerekiyor ya da hukuki işlemi temsilci veya temsil olunandan biri ile yapması farksız ise, hukuki işlemin sonuçla...

...2.   Haksız rekabet MADDE 57 - Gerçek olmayan haberlerin yayılması veya bu tür ilanların yapılması ya da dürüstlük kurallarına aykırı diğer davranışlarda bulunulması yüzünden müşterileri azalan veya onları kaybetme tehlikesiyle karşılaşan kişi, bu davranışlara son verilmesini ve kusurun varlığı hâlinde zararının giderilmesini isteyebilir. Ticari işlere ait haksız rekabet hakkında Türk Ticaret Kanunu hükümleri saklıdır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: 2 - Haksız rekabet MAD...

...II.  Zararın ve kusurun ispatı MADDE 50 - Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır. Uğranılan zararın miktarı tam olarak ispat edilemiyorsa hâkim, olayların olağan akışını ve zarar görenin aldığı önlemleri göz önünde tutarak, zararın miktarını hakkaniyete uygun olarak belirler. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: II - Zararın tâyini MADDE 42 - Zararı ispat etmek müddeiye düşer, zararın hakikî miktarını ispat etmek mümkün olmadığı t...

...orumluluk I.   Hakkaniyet sorumluluğu MADDE 65 - Hakkaniyet gerektiriyorsa; hâkim, ayırt etme gücü bulunmayan kişinin verdiği zararın, tamamen veya kısmen giderilmesine karar verir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (B) Temyiz Kudretini Haiz Olmayanların Mesuliyeti MADDE 54 / f. 1 - Hakkaniyet iktiza ediyorsa hâkim, temyiz kudretini haiz olmayan kimseyi ika ettiği zararın tamamen yahut kısmen tazminine mahkûm eder. II-) MADDE...

...edelini ödeme borcu 1.   Genel olarak MADDE 313 - Kiracı, kira bedelini ödemekle yükümlüdür. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: Bu MADDEnin karşılığı bulunmamaktadır. II-) MADDE Gerekçesi: MADDE 312 - 818 sayılı Borçlar Kanununda, ayrı bir MADDE olarak yer verilmeyen, yeni bir MADDEdir. Tasarının tek fıkradan oluşan 312 nci MADDEsinde, kiracının kira bedelini ödeme borcu genel olarak düzenlenmektedir. 818 say...

...şmesi1   A.  Tanımı ve şekli MADDE 520 - Simsarlık sözleşmesi, simsarın taraflar arasında bir sözleşme kurulması imkânının hazırlanmasını veya kurulmasına aracılık etmeyi üstlendiği ve bu sözleşmenin kurulması hâlinde ücrete hak kazandığı sözleşmedir. Simsarlık sözleşmesine, kural olarak vekâlete ilişkin hükümler uygulanır. Taşınmazlar konusundaki simsarlık sözleşmesi, yazılı şekilde yapılmadıkça geçerli olmaz. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (A) Tarifi...

...isiz temsil 1.   Onama hâlinde MADDE 46 - Bir kimse yetkisi olmadığı hâlde temsilci olarak bir hukuki işlem yaparsa, bu işlem ancak onadığı takdirde temsil olunanı bağlar. Yetkisiz temsilcinin kendisiyle işlem yaptığı diğer taraf, temsil olunandan, uygun bir süre içinde bu hukuki işlemi onayıp onamayacağını bildirmesini isteyebilir. Bu süre içinde işlemin onanmaması durumunda, diğer taraf bu işlemle bağlı olmaktan kurtulur. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: II - Salâ...

...III. Tazminat 1.   Belirlenmesi MADDE 51 - Hâkim, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirler. Tazminatın irat biçiminde ödenmesine hükmedilirse, borçlu güvence göstermekle yükümlüdür. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: III - Tazminat miktarının tâyini MADDE 43 - Hâkim, hal ve mevkiin icabına ve hatanın ağırlığına göre tazminatın suretini ve şümulünün derecesini tâyin eyler. Z...

...lama I.   Ceza hukuku ile ilişkisinde MADDE 74 - Hâkim, zarar verenin kusurunun olup olmadığı, ayırt etme gücünün bulunup bulunmadığı hakkında karar verirken, ceza hukukunun sorumlulukla ilgili hükümleriyle bağlı olmadığı gibi, ceza hâkimi tarafından verilen beraat kararıyla da bağlı değildir. Aynı şekilde, ceza hâkiminin kusurun değerlendirilmesine ve zararın belirlenmesine ilişkin kararı da, hukuk hâkimini bağlamaz. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: VIII - Cez...

...B.  Kira süresi MADDE 300 - Kira sözleşmesi, belirli ve belirli olmayan bir süre için yapılabilir. Kararlaştırılan sürenin geçmesiyle herhangi bir bildirim olmaksızın sona erecek kira sözleşmesi belirli sürelidir; diğer kira sözleşmeleri belirli olmayan bir süre için yapılmış sayılır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: Bu MADDEnin karşılığı bulunmamaktadır. II-) MADDE Gerekçesi: MADDE 299 - 818 sayılı Borçlar Kanununda yer verilmeyen,...

...e ilişkin edimlerde a.   Tevdi hakkı MADDE 107 - Alacaklının temerrüde düşmesi durumunda borçlu, hasar ve giderleri alacaklıya ait olmak üzere, teslim edeceği şeyi tevdi ederek borcundan kurtulabilir. Tevdi yerini, ifa yerindeki hâkim belirler. Bununla birlikte ticari mallar, hâkim kararı olmadan da bir ardiyeye tevdi edilebilir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: II - Hükümleri 1 - Borcun mevzuu bir ayın olduğu surette a) Tevdi hakkı MADDE 91 - Alacaklı mü...

...bsp; Temerrüt faizi a.   Genel olarak MADDE 120 - Uygulanacak yıllık temerrüt faizi oranı, sözleşmede kararlaştırılmamışsa, faiz borcunun doğduğu tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre belirlenir. Sözleşme ile kararlaştırılacak yıllık temerrüt faizi oranı, birinci fıkra uyarınca belirlenen yıllık faiz oranının yüzde yüz fazlasını aşamaz. Akdî faiz oranı kararlaştırılmakla birlikte sözleşmede temerrüt faizi kararlaştırılmamışsa ve yıllık akdî faiz oranı da birin...

...i yararına sözleşme I.   Genel olarak MADDE 129 - Kendi adına sözleşme yapan kişi, sözleşmeye üçüncü kişi yararına bir edim yükümlülüğü koydurmuşsa, edimin üçüncü kişiye ifa edilmesini isteyebilir. Üçüncü kişi veya üçüncü kişiye halef olanlar da, tarafların amacına veya örf ve âdete uygun düştüğü takdirde edimin ifasını isteyebilirler. Bu durumda, üçüncü kişi veya ona halef olanlar bu hakkı kullanmak istediklerini borçluya bildirdikten sonra, alacaklı borçluyu ibr...

...Alacaklının temerrüdü I.   Koşulları MADDE 106 - Yapma veya verme edimi gereği gibi kendisine önerilen alacaklı, haklı bir sebep olmaksızın onu kabulden veya borçlunun borcunu ifa edebilmesi için kendisi tarafından yapılması gereken hazırlık fiillerini yapmaktan kaçınırsa, temerrüde düşmüş olur. Alacaklı, müteselsil borçlulardan birine karşı temerrüde düşerse, diğerlerine karşı da temerrüde düşmüş olur. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (E) Alacaklının Temerrüdü1 I - Şartları ...

...II.  Mahsup 1.   Kısmen ödemede MADDE 100 - Borçlu, faiz veya giderleri ödemede gecikmemiş ise, kısmen yaptığı ödemeyi ana borçtan düşme hakkına sahiptir. Aksine anlaşma yapılamaz. Alacaklı, alacağın bir kısmı için kefalet, rehin veya başka bir güvence almış ise, borçlu kısmen yaptığı ödemeyi, güvence altına alınan veya güvencesi daha iyi olan kısma mahsup etme hakkına sahip değildir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: II - Mahsup 1 - Kısmen tediye halinde MADDE 84...

...V.  Bağışlayana dönme koşullu bağışlama MADDE 292 - Bağışlayan, bağışlananın kendisinden önce ölmesi durumunda, bağışlama konusunun kendisine dönmesi koşulunu koyabilir. Bağışlama konusu, taşınmaza veya taşınmaz üzerindeki bir ayni hakka ilişkin ise, bağışlayana dönme koşulu tapu siciline şerh verilebilir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: III - Rücu şartları MADDE 242 - Bağışlayan, bağışlananın kendisinden evvel vefatı halinde bağışlanılan şeyin mülküne rücu et...

...C.  Zamanaşımı I.   Kural MADDE 72 - Tazminat istemi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yılın ve her hâlde fiilin işlendiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar. Ancak, tazminat ceza kanunlarının daha uzun bir zamanaşımı öngördüğü cezayı gerektiren bir fiilden doğmuşsa, bu zamanaşımı uygulanır. Haksız fiil dolayısıyla zarar gören bakımından bir borç doğmuşsa zarar gören, haksız fiilden doğan tazminat istem...

...3.   Taşınır kiralarında MADDE 330 - Taraflardan her biri, bir taşınıra ilişkin kira sözleşmesini üç gün önceden yapılacak fesih bildirim süresine uyarak her zaman feshedebilir. Kiraya verenin meslekî faaliyeti gereği kiraya verdiği ve kiracının da özel kullanımına yarayan taşınır bir malın kiracısı, kira sözleşmesini, üç aylık kira dönemi sonu için en az bir ay önceden yapacağı bir fesih bildirimiyle sona erdirebilir. Bu durumda kiraya verenin, zararının giderilmesini isteme...

...3.   Borçluya ait savunmalar MADDE 188 - Borçlu, devri öğrendiği sırada devredene karşı sahip olduğu savunmaları, devralana karşı da ileri sürebilir. Borçlu, devri öğrendiği anda muaccel olmayan alacağını, devredilen alacaktan önce veya onunla aynı anda muaccel olması koşuluyla borcu ile takas edebilir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: c) Borçluya ait defiler MADDE 167 - Borçlu, temlike vakıf olduğu zaman; temlik edene karşı haiz olduğu defileri, temellük edene karşı...

...ması a.   Kiralananın el değiştirmesi MADDE 310 - Sözleşmenin kurulmasından sonra kiralanan herhangi bir sebeple el değiştirirse, yeni malik kira sözleşmesinin tarafı olur. Kamulaştırmaya ilişkin hükümler saklıdır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: 2 - Satım ile kiranın infisahı MADDE 254 / f. 1 - Kiranın akdinden sonra, kiralanan, kiralayan tarafından ahara temlik yahut icraen takibat veya iflâs tariki ile kendisinden nezedildiği takdirde; kiracı, kiralananın ahir...

...b.   Fazla çalışma ücreti MADDE 402 - İşveren, fazla çalışma için işçiye normal çalışma ücretini en az yüzde elli fazlasıyla ödemekle yükümlüdür. İşveren, işçinin rızasıyla fazla çalışma ücreti yerine, uygun bir zamanda fazla çalışmayla orantılı olarak izin verebilir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: g) Fazla iş için ücret1 MADDE 329 - Akit ile tâyin edilen yahut âdet mucibince icabeden iş miktarından ziyade bir işin ifasına zaruret hasıl olup...

...  Hayvan kirası I.   Konusu MADDE...

...Dönmenin sonuçları a.   Genel olarak MADDE 229 - Satış sözleşmesinden dönen alıcı, satılanı, ondan elde ettiği yararları ile birlikte satıcıya geri vermekle yükümlüdür. Buna karşılık alıcı da, satıcıdan aşağıdaki istemlerde bulunabilir: 1. Ödemiş olduğu satış bedelinin, faiziyle birlikte geri verilmesi. 2. Satılanın tamamen zaptında olduğu gibi, yargılama giderleri ile satılan için yapmış olduğu giderlerin ödenmesi. 3. Ayıplı maldan doğan doğrudan zararının giderilmesi...

...A.  Koşulları I.   Genel olarak MADDE 77 - Haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşen, bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür. Bu yükümlülük, özellikle zenginleşmenin geçerli olmayan veya gerçekleşmemiş ya da sona ermiş bir sebebe dayanması durumunda doğmuş olur. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (A) Şartlar I - Umumiyet itibariyle MADDE 61 - Haklı bir sebep olmaksızın aharın zararına mal iktisabeden kimse, onu iadeye m...

...ma sözü vermenin geri alınması ve ifadan kaçınma MADDE 296 - Bağışlama sözü veren, aşağıdaki durumlarda sözünü geri alabilir ve onu ifadan kaçınabilir: 1. Elden bağışlanılan bir malın geri verilmesini isteyebileceği sebeplerden biri varsa. 2. Mali durumu, sonradan sözün yerine getirilmesini kendisi için olağanüstü ağır kılacak ölçüde değişmişse. 3. Bağışlama sözü verdikten sonra, kendisi için yeni aile yükümlülükleri doğmuş veya bu yükümlülükleri önemli ölçüde ağırlaşmışsa. Ba...

...Edinilen hakların vekâlet verene geçişi MADDE 509 - Vekilin, kendi adına ve vekâlet veren hesabına gördüğü işlerden doğan üçüncü kişilerdeki alacağı, vekâlet verenin vekile karşı bütün borçlarını ifa ettiği anda, kendiliğinden vekâlet verene geçer. Vekilin iflası hâlinde vekâlet veren, bu alacağın kendisine geçmiş olduğunu iflas masasına karşı da ileri sürebilir. Vekâlet veren, vekilin kendi adına ve vekâlet veren hesabına edinmiş olduğu taş...

...2.   Malzeme bakımından MADDE 472 - Malzeme yüklenici tarafından sağlanmışsa yüklenici, bu malzemenin ayıplı olması yüzünden işsahibine karşı, satıcı gibi sorumludur. Malzeme işsahibi tarafından sağlanmışsa yüklenici, onları gereken özeni göstererek kullanmakla ve bundan dolayı hesap ve artanı geri vermekle yükümlüdür. Eser meydana getirilirken, işsahibinin sağladığı malzemenin veya eserin yapılması için gösterdiği yerin ayıplı olduğu anlaşılır veya eserin gereği gibi ya da zamanında...

...sorumluluğu a.   Giderim yükümlülüğü MADDE 69 - Bir binanın veya diğer yapı eserlerinin maliki, bunların yapımındaki bozukluklardan veya bakımındaki eksikliklerden doğan zararı gidermekle yükümlüdür. İntifa ve oturma hakkı sahipleri de, binanın bakımındaki eksikliklerden doğan zararlardan, malikle birlikte müteselsilen sorumludurlar. Sorumluların, bu sebeplerle kendilerine karşı sorumlu olan diğer kişilere rücu hakkı saklıdır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (E) Bina ve Diğer Şeyle...

...2.   Dönemsel edimlerde MADDE 150 - Ömür boyunca gelir ve benzeri dönemsel edimlerde, alacağın tamamı için zamanaşımı, ifa edilmemiş ilk dönemsel edimin muaccel olduğu günde işlemeye başlar. Alacağın tamamı zamanaşımına uğramışsa, ifa edilmemiş dönemsel edimler de zamanaşımına uğramış olur. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: b) Muayyen zamanlarda verilen ivazlarda MADDE 129 - Kaydi hayat şartiyle irat ve muayyen zamanlarda tediye olunan sair şeylerin tesviy...

...II.  Sorumluluk sigortalarında MADDE 130 - Başkasını çalıştıran kişi, çalıştırdığı kişiye karşı hukuki sorumluluğunu güvence altına almak üzere sigorta yaptırmışsa, sigortadan doğan haklar doğrudan doğruya çalışana ait olur. Ancak, çalışana ödenecek sigorta tazminatı, genel hükümlere göre ödenecek tazminattan indirilir. Diğer hukuki sorumluluk sigortalarına ilişkin kanun hükümleri saklıdır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: II - Sigorta ile temin edilmiş hukuki mesuliyetler MADDE...

...B.  Şekli MADDE 612 - Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, mirasçı atanmasını içermese bile, miras sözleşmesi şeklinde yapılmadıkça geçerli olmaz. Sözleşme, Devletçe tanınmış bir bakım kurumu tarafından yetkili makamların belirlediği koşullara uyularak yapılmışsa, geçerliliği için yazılı şekil yeterlidir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: II - Şartları 1 - Şekli MADDE 512 - Kaydıhayat ile bakma mukavelesi mirasçı nasbını tazammun etmese bile miras mukavelesi şeklinde tanzim ol...

...şsahibi tarafından uygun bulunması hâlinde MADDE 531 - İşsahibi yapılan işi uygun bulmuşsa, vekâlet hükümleri uygulanır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: III - İcazet MADDE 415 - İş sahibi yapılan işe icazet verirse, vekâlet hükümleri cari olur. II-) MADDE Gerekçesi: MADDE 531 - 818 sayılı Borçlar Kanununun 415 inci MADDEsini karşılamaktadır. Tasarının tek fıkradan oluşan 531 inci MADDEsinde, işsahibinin ya...

...II.  Kurulması MADDE 275 - Satıcı artırma koşullarında aksi yönde bir irade açıklamasında bulunmamışsa, herkesin katılabileceği isteğe bağlı açık artırmalarda satış sözleşmesi, artırmayı yönetenin en yüksek bedeli öneren kişiye ihale etmesiyle kurulmuş olur. Cebrî artırma yoluyla satış, artırmayı yöneten memurun en yüksek bedeli öneren kişiye ihale etmesiyle kurulmuş olur. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (D) Müzayede I - Satımın inikadı MADDE 225 - Cebrî müza...

...3.   Tatil günleri MADDE 93 - İfa zamanı veya sürenin son günü, kanunlarda tatil olarak kabul edilen bir güne rastlarsa, kendiliğinden bu günü izleyen ve tatil olmayan ilk güne geçer. Aksine anlaşma geçerlidir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: 3 - Pazar ve tatil günleri MADDE 77 - Bir Pazara veya kanunen tatil olarak kabul edilen diğer bir güne tesadüf eden vade kendiliğinden bu günü takip edip tatil olmıyan ilk güne geçer. Hilâfına mukavele muteberdir. Not: 2...

...rinci Ayırım Kullanım Ödüncü2 A.  Tanımı MADDE 379 - Kullanım ödüncü sözleşmesi, ödünç verenin bir şeyin karşılıksız olarak kullanılmasını ödünç alana bırakmayı ve ödünç alanın da o şeyi kullandıktan sonra geri vermeyi üstlendiği sözleşmedir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (A) Tarifi MADDE 299 - Ariyet, bir akittir ki onunla ariyet veren, bir şeyin bedava kullanılmasını ariyet alana bırakmak ve alan dahi o şeyi kullandıktan sonra geri vermekle mükellef olur....

...IV. Fazla çalışma borcu MADDE 398 - Fazla çalışma, ilgili kanunlarda belirlenen normal çalışma süresinin üzerinde ve işçinin rızasıyla yapılan çalışmadır. Ancak, normal süreden daha fazla çalışmayı gerektiren bir işin yerine getirilmesi zorunluluğu doğar, işçi bunu yapabilecek durumda bulunur ve aynı zamanda kaçınması da dürüstlük kurallarına aykırı olursa işçi, karşılığı verilmek koşuluyla, fazla çalışmayı yerine getirmekle yükümlüdür. Özel kanunlardaki hükümler saklıdır. I-) 818 Sayılı Bor...

...bsp;  Borçlu ve alacaklının bildirimine göre MADDE 101 - Birden çok borcu bulunan borçlu, ödeme gününde bu borçlardan hangisini ödemek istediğini alacaklıya bildirebilir. Borçlu bildirimde bulunmazsa, yapılan ödeme, kendisi tarafından derhâl itiraz edilmiş olmadıkça, alacaklının makbuzda gösterdiği borç için yapılmış sayılır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: 2 - Birden fazla borçlar olduğu surette a) Alacaklının beyanına tevfikan MADDE 85 - Birden fazla borçları bulunan...

...B.  Genel hükümlerin uygulanması MADDE 358 - Bu ayırımda ürün kirasına ilişkin özel hüküm bulunmadıkça, kira sözleşmesine ilişkin genel hükümler uygulanır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: Bu MADDEnin karşılığı bulunmamaktadır. II-) MADDE Gerekçesi: MADDE 357 - 818 sayılı Borçlar Kanununda yer verilmeyen, “B. Genel hükümlerin uygulanması” kenar başlıklı yeni bir MADDEdir. Tasarının tek fıkradan oluşan 357 nci MADDEsinde...

...  Alt kira ve kullanım hakkını devir yasağı MADDE 366 - Kiracı, kiraya verenin rızası olmaksızın kiralananı başkasına kiraya veremeyeceği gibi, kullanım ve işletme hakkını da başkasına devredemez. Ancak kiracı, kiralananda bulunan bazı yerleri, kiraya veren için zarar doğuracak bir değişikliği gerektirmemek koşuluyla kiraya verebilir.  Kiracının, başkasıyla yaptığı bu kira sözleşmelerine, alt kiraya ilişkin kurallar, kıyas yoluyla uygulanır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (F) Kir...

...Geri alma hakkının süresi ve mirasçılara geçmesi MADDE 297 - Bağışlayan, geri alma sebebini öğrendiği günden başlayarak bir yıl içinde bağışlamayı geri alabilir. Bağışlayan bir yıllık süre dolmadan ölürse, geri alma hakkı mirasçılarına geçer ve mirasçıları bu sürenin sona ermesine kadar bu hakkı kullanabilirler. Bağışlayan, sağlığında geri alma sebebini öğrenememişse, mirasçıları, ölümünden başlayarak bir yıl içinde bağışlamayı geri alma hakkını kullanabilirler. Bağışlanan, ba...

...b.   Birden çok mal satışında MADDE 230 - Birden çok mal veya birden çok parçadan oluşan bir mal, birlikte satılmış olup da bunlardan bazıları ayıplı çıkarsa, dönme hakkı bunlardan ancak ayıplı çıkanlar için kullanılabilir. Ancak, alıcıya veya satıcıya önemli bir zarar vermeksizin ayıplı parçanın diğerinden ayrılmasına imkân yoksa, dönme hakkının satılanın tamamını kapsaması zorunludur. Satılanın aslı için satıştan dönülmesi, ayrı satış bedeli gösterilerek satılmış olsalar bil...

...B.  İfa yeri MADDE 89 - Borcun ifa yeri, tarafların açık veya örtülü iradelerine göre belirlenir. Aksine bir anlaşma yoksa, aşağıdaki hükümler uygulanır; 1. Para borçları, alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde, 2. Parça borçları, sözleşmenin kurulduğu sırada borç konusunun bulunduğu yerde, 3. Bunların dışındaki bütün borçlar, doğumları sırasında borçlunun yerleşim yerinde, ifa edilir. Alacaklının yerleşim yerinde ifası gereken bir borcun doğumundan sonra alacaklının yerleşim yeri...

...redilemezlik, iflas ve haciz hâlinde istem MADDE 619 - Bakım alacaklısı, hakkını başkasına devredemez. Bakım borçlusunun iflası hâlinde bakım alacaklısı, borçlunun ödemekle yükümlü olduğu dönemsel gelirin elde edilebilmesi için ilgili sosyal güvenlik kurumunca ödenmesi gereken anapara değerine eşit bir parayı, iflas masasına alacak kaydettirme hakkını elde eder. Bakım alacaklısı, bu alacağını karşılamak üzere, üçüncü kişilerce borçluya karşı yürütülmekte olan hacze katılabilir....

...D.  Ödeme I.   Ülke parası ile MADDE 99 - Konusu para olan borç Ülke parasıyla ödenir. Ülke parası dışında başka bir para birimiyle ödeme yapılması kararlaştırılmışsa, sözleşmede aynen ödeme veya bu anlama gelen bir ifade bulunmadıkça borç, ödeme günündeki rayiç üzerinden Ülke parasıyla da ödenebilir. Ülke parası dışında başka bir para birimiyle belirlenmiş ve sözleşmede aynen ödeme ya da bu anlama gelen bir ifade de bulunmadıkça, borcun ödeme gününde ödenmemesi üzerine alacak...

...p; İşletmelerin birleşmesi ve şekil değiştirmesi MADDE 203 - Bir işletme, başka bir işletme ile aktif ve pasiflerin karşılıklı olarak devralınması ya da birinin diğerine katılması yoluyla birleştirilirse, her iki işletmenin alacaklıları, bir malvarlığının devralınmasından doğan haklara sahip olup, bütün alacaklarını yeni işletmeden alabilirler. Bir tek kişiye ait olup da, kollektif veya komandit ortaklık hâline dönüştürülen bir işletmenin borçları hakkında da aynı hüküm uygulanır. I-)...

...III. Koşullu bağışlama MADDE 290 - Bağışlama, bir koşula bağlanarak yapılabilir. Yerine getirilmesi bağışlayanın ölümüne bağlı olan bağışlamada, vasiyete ilişkin hükümler uygulanır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (D) Şartları ve Mükellefiyetleri I - Umumiyet itibariyle MADDE 240 - Bağışlama, şartla yahut mükellefiyetle takyit olunabilir. Tenfizi bağışlayanın ölümüne bağlı bağışlamada vasiyet hükmü cereyan eder. II-) MADDE Gerekçesi: MADDE 289...

...IV. Yüklemeli bağışlama MADDE 291 - Bağışlayan bağışlamasına yüklemeler koyabilir. Bağışlayan, sözleşme gereğince bağışlanan tarafından kabul edilmiş olan yüklemelerin yerine getirilmesini isteyebilir. Kamu yararına olarak bağışlamaya konulmuş olan bir yüklemenin yerine getirilmesini isteme yetkisi, bağışlayanın ölümünden sonra, ilgili kamu kurumuna geçer. Bağışlama konusunun değeri, yüklemenin yerine getirilmesi masraflarını karşılamaz ve aşan kısım kendisine ödenmezse bağışla...

...2.   Faize ilişkin özel kurallar MADDE 388 - Tüketim ödüncü sözleşmesinde faiz oranı belirlenmemişse, kural olarak ödünç alma zamanında ve yerinde o tür ödünçlerde geçerli olan faiz oranı uygulanır. Sözleşmede aksine bir hüküm yoksa belirlenen faiz, yıllık olarak ödenir. Faizin anaparaya eklenerek birlikte yeniden faiz yürütülmesi kararlaştırılamaz. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: 2 - Faize müteallik kaideler MADDE 308 - Karzda faiz miktarı tâyin edilmemiş ise,...

...c.   Kiracının ölümü MADDE 371 - Kiracının ölümü hâlinde, onun mirasçıları ve kiraya veren, altı aylık yasal fesih bildirim sürelerine uymak koşuluyla, sözleşmeyi feshedebilirler. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: VII - Kiracının vefatı MADDE 291 - Kiracı vefat ederse gerek mirasçıları gerek kiralayan altı aylık kanuni mehillere riayet şartiyle kiranın feshini ihbar edebilirler. II-) MADDE Gerekçesi: MADDE 370 - 818 sayılı...

...ğinin korunması 1.   Genel olarak MADDE 417 - İşveren, hizmet ilişkisinde işçinin kişiliğini korumak ve saygı göstermek ve işyerinde dürüstlük ilkelerine uygun bir düzeni sağlamakla, özellikle işçilerin psikolojik ve cinsel tacize uğramamaları ve bu tür tacizlere uğramış olanların daha fazla zarar görmemeleri için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür. İşveren, işyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulund...

...1.   Hafta tatili ve iş arama izni MADDE 421 - İşveren, işçiye her hafta, kural olarak pazar günü veya durum ve koşullar buna imkân vermezse, bir tam çalışma günü tatil vermekle yükümlüdür. İşveren, belirsiz süreli hizmet sözleşmesinin feshi hâlinde, bildirim süresi içinde işçiye ücretinde bir kesinti olmaksızın, günde iki saat iş arama izni vermekle yükümlüdür. İzin saatlerinin ve günlerinin belirlenmesinde, işyerinin ve işçinin haklı menfaatleri göz önünde tutulur...

...kması I.   Bağışlamanın geri alınması MADDE 295 - Bağışlayan, aşağıdaki durumlardan biri gerçekleşmişse, elden bağışlamayı veya yerine getirdiği bağışlama sözünü geri alabilir ve bağışlananın istem tarihindeki zenginleşmesi ölçüsünde, bağışlama konusunun geri verilmesini isteyebilir: 1. Bağışlanan, bağışlayana veya yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemişse. 2. Bağışlanan, bağışlayana veya onun ailesinden bir kimseye karşı kanundan doğan yükümlülüklerine önemli ö...

...ermesi I.   Belirli süreli sözleşmede MADDE 430 - Belirli süreli hizmet sözleşmesi, aksi kararlaştırılmadıkça, fesih bildiriminde bulunulmasına gerek olmaksızın, sürenin bitiminde kendiliğinden sona erer. Belirli süreli sözleşme, süresinin bitiminden sonra örtülü olarak sürdürülüyorsa, belirsiz süreli sözleşmeye dönüşür. Ancak, esaslı bir sebebin varlığı hâlinde, üst üste belirli süreli hizmet sözleşmesi kurulabilir. Taraflardan her biri, on yıldan uzun süreli hizmet sözleşm...

...III. Fesih MADDE 378 - Aksine anlaşma veya yerel âdet yoksa, belirsiz bir süre için yapılan sözleşmeyi, taraflardan her biri, dilediği zaman feshedebilir. Ancak, fesih dürüstlük kurallarına aykırı ve uygun olmayan bir zamanda yapılamaz. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: III - Fesih MADDE 298 - Hilâfına mukavele veya mahallî âdet yok ise, gayri muayyen bir zaman için yapılan akdin feshini iki taraftan her biri, diledikleri vakit ihbar edebilirl...

...III. Sürelerin kesinliği MADDE 148 - Bu ayırımda belirlenen zamanaşımı süreleri, sözleşmeyle değiştirilemez. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: 3 - Müruru zaman müddetlerinin katiyeti MADDE 127 - Bu üçüncü bapta tâyin olunan müruru zaman müddetleri, mukavele ile tadil olunamaz. II-) MADDE Gerekçesi: MADDE 147 - 818 sayılı Borçlar Kanununun 127 nci MADDEsini karşılamaktadır. Tasarının tek fıkradan oluşan 147 nci MADDEsin...

...2.   Tutanağa geçirilmiş eşya MADDE 373 - Kiralanan teslim edilirken tutanağa geçirilmiş olan eşyalara değer biçilmişse kiracı, kira sözleşmesi sona erince, bunları özdeş tür ve değerde olmak üzere geri vermekle veya değer eksikliklerini gidermekle yükümlüdür. Kiracı, kiraya verenin kusurunu ya da mücbir sebebin varlığını ispat ederek geri vermekten veya tazminat ödemekten kurtulabilir. Kiracı, kendisinin yaptığı masraflardan veya emeğinden doğan değer artışı için tazminat isteyeb...

...C.  Diğer tacir yardımcıları MADDE 552 - Toptan, yarı toptan veya perakende satışlarla uğraşan ticari işletmelerin görevli veya hizmetlileri, o ticari işletme içinde, müşterilerin kolaylıkla görebilecekleri bir yerde ve kolayca okuyabilecekleri bir biçimde, yazıyla aksine duyuru yapılmış olmadıkça, aşağıdaki işlemler için yetkilidirler: 1. Ticari işletmenin alışılmış bütün satış işlemlerini yapmak. 2. Yetkili oldukları işlemler hakkında faturaları imzalamak. 3. Ticari işletmenin alışıl...

...a zamanı I.   Süreye bağlanmamış borç MADDE 90 - İfa zamanı taraflarca kararlaştırılmadıkça veya hukuki ilişkinin özelliğinden anlaşılmadıkça her borç, doğumu anında muaccel olur. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (C) İfanın Zamanı I - Muaccel borç MADDE 74 - Ecel meşrut olmadığı veya işin mahiyetinden anlaşılmadığı takdirde borcun hemen ifa ve derhal icrası talep olunabilir. II-) MADDE Gerekçesi: MADDE 89 - 818 sayılı Borçlar Kanununun 74 üncü...

...ermenin sonuçları 1.   Geri verme MADDE 372 - Kira süresinin bitiminde kiracı, kiralananı, tutanağa geçirilmiş olan bütün eşyalarla birlikte ve bulundukları durumda geri vermekle yükümlüdür. Kiracı, iyi işletilme durumunda kaçınılabilecek olan değer eksiklikleri için tazminat ödemekle yükümlüdür. Kiracı, kiralanana göstermekle yükümlü olduğu özen çerçevesinde meydana gelen değer artışları için tazminat isteyemez. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (H) Kiranın Hitamında Kiralanan...

...2.   Fesih bildirimi MADDE 368 - Belirsiz süreli sözleşmede, fesih bildirim süresi sözleşme veya yerel âdetle belirlenmemişse, en az altı aylık bir bildirim süresine uyulmak koşuluyla, taraflardan her biri sözleşmeyi feshedebilir. Aksine bir anlaşma yoksa, tarımsal taşınmazlara ilişkin ürün kiralarında yerel âdetçe uygulanan bahar veya güz mevsimleri için; diğer ürün kiralarında ise herhangi bir zaman için fesih bildirimi yapılabilir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (G)...

...sp;  Yıllık izin a.   Süresi MADDE 422 - İşveren, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yılda en az iki hafta ve onsekiz yaşından küçük işçiler ile elli yaşından büyük işçilere de en az üç hafta ücretli yıllık izin vermekle yükümlüdür. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: Bu MADDEnin karşılığı bulunmamaktadır. II-) MADDE Gerekçesi: MADDE 421 - 818 sayılı Borçlar Kanununda yer verilmeyen, “2. Yıllık izin / a. Süresi” kenar başlıklı yeni b...

...Yönetim yetkisinin kaldırılması ve sınırlanması MADDE 629 - Ortaklık sözleşmesiyle ortaklardan birine verilen yönetim yetkisi, haklı bir sebep olmaksızın, diğer ortaklarca kaldırılamaz ve sınırlanamaz. Ortaklık sözleşmesinde yetkinin kaldırılamayacağına ilişkin bir hüküm bulunsa bile, haklı bir sebep varsa, diğer ortaklardan her biri yönetim yetkisini kaldırabilir. Haklı sebepler, özellikle yönetici ortağın görevini aşırı ölçüde ihmal etmesi veya iyi yönetim için gerekli olan...

...B.  Diğer komisyon işleri MADDE 546 - Malzemesi işsahibi tarafından verilmek üzere imal edilecek taşınırlar hakkındaki komisyon işleri, eşya mislî şeylerden olmasa da, alım ve satım komisyonculuğu hükmündedir. Alım ve satım komisyonculuğu sayılmayan işleri, ücret karşılığında kendi adına ve vekâlet verenin hesabına üstlenen alım ve satım komisyoncusu ile komisyon işlerini kendisine meslek edinmeyip arada bir üstlenen tacir hakkında da bu bölüm hükümleri uygulanır. Taşıma i...

...3.   Ürün ve yetişme giderleri MADDE 374 - Tarımsal bir taşınmazın kiracısı, kira sözleşmesinin sona erdiği anda henüz devşirilmemiş ürünler üzerinde bir hak ileri süremez. Ancak kiracı, ürünün yetişmesi için yapmış olduğu tarım giderlerinin hâkim tarafından belirlenecek miktarını, kiraya verenden tazminat olarak isteyebilir ve bu tazminat işlemiş kiralardan indirilir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: III - Kiranın hitamında semereler ve ziraat masrafları MADDE...

...apsamı I.   Zenginleşenin yükümlülüğü MADDE 79 - Sebepsiz zenginleşen, zenginleşmenin geri istenmesi sırasında elinden çıkmış olduğunu ispat ettiği kısmın dışında kalanı geri vermekle yükümlüdür. Zenginleşen, zenginleşmeyi iyiniyetli olmaksızın elden çıkarmışsa veya elden çıkarırken ileride geri vermek zorunda kalabileceğini hesaba katması gerekiyorsa, zenginleşmenin tamamını geri vermekle yükümlüdür. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (B) İadenin Şümulü I - Müddeaaleyhin borcu ...

...IV. Bağışlayanın ölümü MADDE 298 - Aksi kararlaştırılmamışsa, dönemsel edimleri içeren bağışlama, bağışlayanın ölümüyle sona erer. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: IV - Bağışlayanın vefatı MADDE 247 - Hilâfına hüküm mevcut değil ise, muayyen zamanlarda bir şey verilmesini tazammun eden bağışlamanın hükmü, bağışlayanın vefatiyle nihayet bulur. II-) MADDE Gerekçesi: MADDE 297 - 818 sayılı Borçlar Kanununun 247 nci M...

...c.   Kullanılması MADDE 424 - Yıllık ücretli izinler, kural olarak aralıksız biçimde verilir; ancak tarafların anlaşmasıyla ikiye bölünerek de kullanılabilir. İşveren, yıllık ücretli izin tarihlerini, işyerinin veya ev düzeninin menfaatleriyle bağdaştığı ölçüde, işçinin isteklerini göz önünde tutarak belirler. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: Bu MADDEnin karşılığı bulunmamaktadır. II-) MADDE Gerekçesi: MADDE 423 - 818 sayılı Borçlar Kanunund...

...d.   Ücreti MADDE 425 - İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, yıllık ücretli izin süresine ilişkin ücretini, ilgili işçinin izne başlamasından önce peşin olarak ödemek veya avans olarak vermekle yükümlüdür. İşçi, hizmet ilişkisi devam ettiği sürece, işverenden alacağı para ve başka menfaatler karşılığında yıllık ücretli izin hakkından feragat edemez. Hizmet sözleşmesinin herhangi bir sebeple sona ermesi hâlinde, işçinin hak kazanıp da kullanamadığı yıllık izin s...

...eya satım komisyonculuğu I.   Tanımı MADDE 532 - Alım veya satım komisyonculuğu, komisyoncunun ücret karşılığında, kendi adına ve vekâlet verenin hesabına kıymetli evrak ve taşınırların alım veya satımını üstlendiği sözleşmedir. Bu bölümdeki hükümler saklı kalmak üzere, komisyon sözleşmelerine vekâlet hükümleri uygulanır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (A) Alım ve Satım Komisyoncusu I - Tarifi MADDE 416 - Alım ve satım işlerinde komisyoncu, ücret mukabilin...

...D.  Bağışlayanın sorumluluğu MADDE 294 - Bağışlayan, bağışlamadan doğan zarardan bu zarara ağır kusuruyla sebep olmadıkça, bağışlanana karşı sorumlu değildir. Bağışlayan, bağışlanılan şey veya alacak hakkında ayrıca garanti sözü vermişse, bununla sorumlu olur. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (E) Bağışlayanın Mesuliyeti1 MADDE 243 - Bağışlayan, hileden veya ağır dikkatsizlikten maada hallerde, bağışlamadan neşet eden zarardan bağışlanana karşı mesul olmayıp anc...

...II.  Sorumluluk MADDE 377 - Aksine anlaşma veya yerel âdet yoksa kiracı, kiralanan hayvanların uğradığı bir zarardan, bu zararın, korumada dikkat ve özen gösterildiği hâlde meydana gelmiş olduğunu ispat etmedikçe sorumludur. Kiracı, kendi kusuruyla sebebiyet vermediği olağanüstü koruma giderleri için kiraya verenden tazminat isteyebilir. Kiracı, önemli kazaları ya da hastalıkları gecikmeksizin kiraya verene bildirmekle yükümlüdür. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: II - Mesul...

...şki 1.     Genel olarak MADDE 630 - Kanunun bu bölümünde veya ortaklık sözleşmesinde aksine hüküm bulunmadıkça, yönetici ortaklar ile diğer ortaklar arasındaki ilişkiler, vekâlet sözleşmesine ilişkin hükümlere tabidir. Ortaklığı yönetme yetkisi bulunmayan bir ortağın, ortaklığın işlerini görmesi veya bu yetkiye sahip ortağın yetkisini aşması hâllerinde, vekâletsiz işgörmeye ilişkin hükümler uygulanır. Yönetici ortaklar, yılda en az bir defa hesap ve...

...sp;  Veresiye satma ve teslim almadan ödeme MADDE 536 - Komisyoncu, vekâlet verenin izni olmaksızın malı veresiye satar veya malı teslim almadan bedelini öderse, bundan doğan zarara katlanmak zorundadır. Ancak, vekâlet veren yasaklamadıkça, malı satış yerindeki ticari teamüle göre veresiye de satabilir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: 4 - Veresiye mal satma, mal tesellüm etmeden tediye MADDE 420 - Komisyoncu, müvekkilin izni olmaksızın veresiye mal satar veya ma...

...b.   İndirimi MADDE 423 - İşçi, bir hizmet yılı içinde kendi kusuruyla toplam bir aydan daha uzun bir süreyle hizmeti yerine getirmediği takdirde işveren, çalışılmayan her tam ay için, yıllık ücretli izin süresinden bir gün indirim yapabilir. İşçi, bir hizmet yılı içinde kendi kusuru olmaksızın hastalık, kaza, yasal bir yükümlülüğün veya kamu görevinin yerine getirilmesi gibi kişiliğine bağlı sebeplerle en çok üç ay süreyle işgörme edimini yerine getiremediği takdirde, işveren yıll...

...4.   Saman, gübre ve benzerleri MADDE 375 - Kiralananı geri veren kiracı, düzenli bir işletmenin gerektirdiği oranda, son yılın samanlarını, hayvan yataklarını, kuru ot ve gübrelerini kiralananda bırakmakla yükümlüdür. Kiracı, almış olduğundan daha fazlasını bırakıyorsa, bıraktığı fazlalık için tazminat isteme hakkına sahiptir; aldığından daha az bırakıyorsa, eksikleri tamamlamak veya değer eksikliğini gidermekle yükümlüdür. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: IV - Saman ve gübre gibi...

...n işsahibinin menfaatine yapılması hâlinde MADDE 529 - İşsahibi, işin kendi menfaatine yapılması hâlinde, işgörenin, durumun gereğine göre zorunlu ve yararlı bulunan bütün masrafları faiziyle ödemek ve gördüğü iş dolayısıyla üstlendiği edimleri ifa etmek ve hâkimin takdir edeceği zararı gidermekle yükümlüdür. Bu hüküm, umulan sonuç gerçekleşmemiş olsa bile, işi yaparken gereken özeni göstermiş olan işgören hakkında da uygulanır. İşgören, yapmış olduğu giderleri...

...i I.   Tanımı ve yetki verilmesi MADDE 547 - Ticari temsilci, işletme sahibinin, ticari işletmeyi yönetmek ve işletmeye ilişkin işlemlerde ticaret unvanı altında, ticari temsil yetkisi ile kendisini temsil etmek üzere, açıkça ya da örtülü olarak yetki verdiği kişidir. İşletme sahibi, ticari temsilcilik yetkisi verildiğini ticaret siciline tescil ettirmek zorundadır; ancak ticari işletme sahibinin ticari temsilcinin fiillerinden sorumluluğu, tescilin yapılmış olmasına bağlı de...

...VI. Bağışlama önerisinin geri alınması MADDE 293 - Bir kimse başkasına bağışlamayı önerdiği bir malı, başka mallarından fiilen ayırmış olsa bile, bağışlananın kabulüne kadar, bağışlama önerisini geri alabilir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: III- Kabulün neticeleri MADDE 239 - Bir kimse, diğerine bağışladığı malı; diğer mallardan bilfiil tefrik etmiş olsa bile, bağışlananın kabulüne kadar bağışlamasından rücu edebilir. II-) MADDE Gerekçesi: MAD...

...a erme sebepleri 1.   Sürenin geçmesi MADDE 367 - Belirli süreli kira sözleşmesi, sürenin bitiminde kendiliğinden sona erer. Ancak, tarafların örtülü olarak sözleşmeyi sürdürmeleri hâlinde, aksi kararlaştırılmadıkça, kira sözleşmesi birer yıl için yenilenmiş sayılır. Yenilenen kira sözleşmesi yasal bildirim süresine uyularak, her kira yılının sonu için feshedilebilir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: III - Sükût ile tecdit MADDE 287 - Kira, muayyen bir müdde...

...2.   Ödemenin peşin olması gereği MADDE 278 - Artırma koşullarında aksi kararlaştırılmamışsa, ihale bedelinin peşin ödenmesi gerekir. İhale bedeli peşin olarak veya artırma koşulları uyarınca ödenmezse satıcı, satıştan hemen dönebilir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: IV - Tediyenin peşin olması lüzumu MADDE 229 - Hilâfı, satımda şart edilmemiş ise ihale bedelinin peşin tediyesi lâzımdır. İhale bedeli peşin veya satım şartlarına tevfikan tesvi...

...  İşlemi kendisiyle yapma hakkının düşmesi MADDE 545 - Vekâlet verenin vekâleti geri aldığı haberi komisyoncuya ulaştığı anda, komisyoncunun işlemi kendisiyle yapma hakkı düşer. Ancak, bu haber kendisine ulaşmadan önce komisyoncu, işlemin yapıldığı bildirimini göndermişse, bu hüküm uygulanmaz. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: c) Hakkının sukutu MADDE 429 - Komisyoncu, müvekkil tarafından verilen emir istirdat edilmiş ve istirdat haberi de vekâ...

...anüstü fesih a.   Önemli sebepler MADDE 369 - Taraflardan biri, kira ilişkisinin devamını kendisi için çekilmez hâle getiren önemli sebeplerin varlığı durumunda, sözleşmeyi yasal fesih bildirim süresine uyarak her zaman feshedebilir. Hâkim, durum ve koşulları göz önünde tutarak, olağanüstü fesih bildiriminin parasal sonuçlarını karara bağlar. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: II - Mühim sebeplerden dolayı fesih MADDE 286 - Kira, birden ziyade seneler iç...

...IV. Ardiyecinin hakları MADDE 574 - Ardiyeci, kararlaştırılmış veya alışılmış olan ardiye ücretini ve saklamadan doğmayan bakım, taşıma ve gümrük gibi bütün giderlerini isteyebilir. Bu giderler hemen; ardiye ücreti ise her üç ayda bir ve her hâlde malların tümünün veya bir bölümünün geri alınması sırasında ödenir. Ardiyeci, mallara zilyet bulunduğu veya eşyayı temsil eden herhangi bir senet vasıtasıyla onlar üzerinde tasarruf etme yetkisine sahip olduğu sürece, alacakları için bu mal...

...V.  Malların geri verilmesi MADDE 575 - Ardiyeci, ticari malları, genel saklama sözleşmesinde olduğu gibi geri vermekle yükümlüdür. Ancak, saklayanın sözleşmede öngöremeyeceği sebeplerle, süresinden önce geri verme yetkisi bulunduğu durumlarda bile ardiyeci, kararlaştırılmış olan sürenin sonuna kadar malları korumak zorundadır. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: V - Emtianın iadesi MADDE 477 - Ardiye sahibi, emtiayı adi tevdide olduğu gibi ret ve iade ile mükelleftir. Şu kadar...

...b.   Kiracının iflası MADDE 370 - Kiracının iflası hâlinde sözleşme, iflasın açıldığı anda, kendiliğinden sona erer. Ancak, kiraya veren, işlemekte olan kira ve tutanağa geçirilen eşya için yeterli güvence verildiği takdirde, sözleşmeyi kira yılının sonuna kadar sürdürmekle yükümlüdür. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: VI - Kiracının iflâsı MADDE 290 - Kiracının iflâsı halinde kiralama, iflâsın açılmasiyle beraber nihayet bulur. Şu...

...eciye bırakma I.   Senet çıkarma MADDE 571 - Saklamak üzere ticari mal kabul ettiğini açıkça kamuya bildiren ardiyeci, saklatılan malı temsil eden senet çıkarmaya izin verilmesini, yetkili makamdan isteyebilir. I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu: (C) Ardiye Mukavelesi I - Kıymetli evrak ihracı salâhiyeti MADDE 473 - Hıfzedilmek üzere emtia kabul ettiğini alenen bildiren ardiye sahibi, ida olunan eşya makamına kaim olmak üzere senet ihracına salâhiyet ve...