1. Bedelin belirlenmesi
VIII. Bedel isteme hakkı
1. Bedelin belirlenmesi
Madde 496 - Sözleşmede aksi kararlaştırılmış olmadıkça yayımlatan, bedel ödenmesini isteyebilir.
Bedel ödenmesi gereken hâllerde ödenecek miktar belli değilse bedel, hâkim tarafından belirlenir.
Yayımcının birden fazla basım yapma hakkı varsa, ilk basım için kararlaştırılan bedel ve diğer koşulların, sonraki basımlar için de uygulanacağı kabul edilmiş sayılır.
I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu:
VIII - Eser sahibinin bedele istihkakı
1 - Bedelin miktarı
Madde 380 - Eser sahibinin bedelden feragat eylediği hal icabından anlaşılmadıkça bedele istihkakı, asıldır.
Bedelin miktarı ehlihibrenin reyi alındıktan sonra, hâkim tarafından takdir olunur.
Eğer naşirin müteaddit tab’a hakkı varsa birinci tabı için tâyin edilen bedel ve diğer şartlar müteakip tab’ılarda da muteber olmak, asıldır.
II-) Madde Gerekçesi:
Madde 496 - 818 sayılı Borçlar Kanununun 380 inci maddesini karşılamaktadır.
Tasarının üç fıkradan oluşan 496 ncı maddesinde, eser sahibinin bedel isteme hakkı kapsamında bedelin belirlenmesi düzenlenmektedir.
818 sayılı Borçlar Kanununun 380 inci maddesinin kenar başlığında kullanılan “VIII. Eser Sahibinin Bedele İstihkakı / 1. Bedelin Miktarı” şeklindeki ibare, Tasarıda “VIII. Bedel isteme hakkı / 1. Bedelin belirlenmesi” şekline dönüştürülmüştür.
818 sayılı Borçlar Kanununun 380 inci maddesinin birinci fıkrasının “Eser sahibinin bedelden feragat eylediği hâl icabından anlaşılmadıkça, bedele istihkakı, asıldır.” şeklindeki metni, Tasarıda “Sözleşmede aksi kararlaştırılmış olmadıkça yayımlatan, bedel ödenmesini isteyebilir.” şeklinde değiştirilmiştir. Böylece, yayımlatanın bedel ödenmesini isteyememesi için, “hâl icabı” yeterli görülmemiş, bunun aksinin kararlaştırılmış olması gerektiği kabul edilmiştir.
818 sayılı Borçlar Kanununun 380 inci maddesinin ikinci fıkrasından farklı olarak, hâkim tarafından, yayımlatana ödenecek bedelin miktarının belirlenmesi, her zaman değil, sadece bu miktarın belli olmaması durumunda söz konusu olacaktır.
III-) Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu:
1-) OR:
VIII. Honorar des Verlaggebers
1. Höhe des Honorars
Art. 388
1 Ein Honorar an den Verlaggeber gilt als vereinbart, wenn nach den Umständen die Überlassung des Werkes nur gegen ein Honorar zu erwarten war.
2 Die Grösse desselben bestimmt der Richter auf das Gutachten von Sachverständigen.
3 Hat der Verleger das Recht zu mehreren Auflagen, so wird vermutet, dass für jede folgende von ihm veranstaltete Auflage dieselben Honorar- und übrigen Vertragsbedingungen gelten, wie für die erste Auflage.
2-) CO:
VIII. Honoraires de l’auteur
1. Leur montant
Art. 388
1 Celui qui donne une oeuvre à éditer est réputé avoir droit à des honoraires, lorsque les circonstances ne permettent pas de supposer qu’il entendait renoncer à toute rémunération.
2 Le chiffre des honoraires est fixé par le juge, à dire d’expert.
3 Si l’éditeur a le droit de faire plusieurs éditions, les stipulations relatives aux honoraires et, en général, les diverses conditions fixées pour la première édition sont présumées applicables à chacune des suivantes.