5. Komisyoncunun garantisi
5. Komisyoncunun garantisi
Madde 537 - Yetkisi olmaksızın veresiye mal satması dışında, komisyoncu işlemde bulunduğu borçluların ödememelerinden ve diğer borçlarını ifa etmemelerinden sorumlu olmaz. Ancak, komisyoncu açıkça garanti vermişse veya bulunduğu yerdeki ticari teamül gerektiriyorsa sorumlu olur.
Garanti veren komisyoncunun bundan dolayı ayrıca ücret isteme hakkı vardır.
I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu:
5 - Komisyoncunun kefaleti
Madde 421 - Salâhiyeti hilâfına veresiye mal satması müstesna olmak üzere komisyoncu, muamelede bulunduğu kimselerin tediyelerinden ve diğer borçlarını ifadan mesul olmaz. Şu kadar ki komisyoncu, sarahaten kefil veya mesuliyeti mütearif olunca mesul olur.
Kefil olan komisyoncunun, bunun için ayrıca ücret almağa hakkı vardır.
II-) Madde Gerekçesi:
Madde 537 - 818 sayılı Borçlar Kanununun 421 inci maddesini karşılamaktadır.
Tasarının iki fıkradan oluşan 537 nci maddesinde, komisyoncunun garantisi düzenlenmektedir.
818 sayılı Borçlar Kanununun 421 inci maddesinin kenar başlığında kullanılan “5. Komisyoncunun kefaleti” şeklindeki ibare, Tasarıda “5. Komisyoncunun garantisi” şekline dönüştürülmüştür. Gerçekten, burada bir kefalet değil, garanti borcunun söz konusu olması nedeniyle, kenar başlıkta ve madde metninde “garanti” teriminin kullanılması yerinde görülmüştür.
818 sayılı Borçlar Kanununun 421 inci maddesinin birinci fıkrasının ilk cümlesinde kullanılan “tediyelerinden” sözcüğü, Tasarıda “ödememelerinden” şeklinde düzeltilmiştir. Aynı fıkranın ikinci cümlesinde kullanılan “sarahaten kefil veya mesuliyeti mütearif olunca” şeklindeki ibare, Tasarıda “açıkça garanti vermişse” şeklinde değiştirilmiştir.
Metninde yapılan düzeltme ve arılaştırma dışında, maddede 818 sayılı Borçlar Kanununa göre bir hüküm değişikliği yoktur.
III-) Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu:
1-) OR:
5. Delcredere-Stehen
Art. 430
1 Abgesehen von dem Falle, wo der Kommissionär unbefugterweise Kredit gewährt, hat er für die Zahlung oder anderweitige Erfüllung der Verbindlichkeiten des Schuldners nur dann einzustehen, wenn er sich hiezu verpflichtet hat, oder wenn das am Orte seiner Niederlassung Handelsgebrauch ist.
2 Der Kommissionär, der für den Schuldner einsteht, ist zu einer Vergütung (Delcredere-Provision) berechtigt.
2-) CO:
5. Ducroire
Art. 430
1 Sauf le cas dans lequel il fait crédit sans en avoir le droit, le commissionnaire ne répond du paiement, ou de l’exécution des autres obligations incombant à ceux avec lesquels il a traité, que s’il s’en est porté garant ou si tel est l’usage du commerce dans le lieu où il est établi.
2 Le commissionnaire qui se porte garant de celui avec lequel il traite a droit à une provision spéciale (ducroire).