A. Tanımı
Onyedinci Bölüm
Ömür Boyu Gelir ve
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmeleri1
Birinci Ayırım
Ömür Boyu
Gelir Sözleşmesi2
A. Tanımı
Madde 607 - Ömür boyu gelir sözleşmesi, gelir borçlusunun gelir alacaklısına, içlerinden birinin veya üçüncü bir kişinin ömrü boyunca belirli dönemsel edimlerde bulunmayı üstlendiği sözleşmedir.
Sözleşme, aksine açık bir hüküm yoksa gelir alacaklısının ömrü boyunca yapılmış sayılır.
Gelir borçlusunun veya üçüncü bir kişinin ömrüyle sınırlı olarak bağlanmış olan gelir, aksi kararlaştırılmamışsa gelir alacaklısının mirasçılarına geçer.
I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu:
(A) Kaydı Hayat İle İrat
I - Mevzuu
Madde 507 - Kaydıhayat ile tesis olunan irat, ya alacaklının veya borçlunun yahut üçüncü bir şahsın hayatı müddetince takyit olunabilir.
Bu bapta sarih bir şart olmadıkça kaydı hayat ile irat, alacaklının hayatı müddetiyle mukayyet olarak tesis olunmuş sayılır.
Hilâfına mukavele olmadıkça borçlunun yahut üçüncü bir şahsın hayatiyle takyit olunarak tesis olunan irat, alacaklının mirasçılarına intikal eder.
II-) Madde Gerekçesi:
Madde 607 - 818 sayılı Borçlar Kanununun 507 nci maddesini karşılamaktadır.
Tasarının üç fıkradan oluşan 607 nci maddesinde, ömür boyu gelir sözleşmesi tanımlanmaktadır.
818 sayılı Borçlar Kanununun 507 nci maddesinin kenar başlığında kullanılan “A. Kaydı hayat ile irat / I. Mevzuu” şeklindeki ibare, Tasarıda “A. Tanımı” şekline dönüştürülmüştür.
818 sayılı Borçlar Kanununun 507 nci maddesinin birinci fıkrasında “kaydı hayat ile tesis olunan irat, ya alacaklının veya borçlunun yahut üçüncü bir şahsın hayatı boyunca takyit olunabilir” denildiği hâlde, Tasarının 607 nci maddesinin birinci fıkrasında, bir sözleşme tipi olarak, “Ömür boyu gelir sözleşmesi, gelir borçlusunun gelir alacaklısına, içlerinden birinin veya üçüncü bir kişinin ömrü boyunca belirli dönemsel edimlerde bulunmayı üstlendiği sözleşmedir.” şeklinde tanımlanmıştır.
Metninde yapılan düzeltme ve arılaştırma dışında, maddede 818 sayılı Borçlar Kanununa göre bir hüküm değişikliği yoktur.
III-) Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu:
1-) OR:
Zweiundzwanzigster Titel: Der Leibrentenvertrag und die Verpfründung
A. Leibrentenvertrag
I. Inhalt
Art. 516
1 Die Leibrente kann auf die Lebenszeit des Rentengläubigers, des Rentenschuldners oder eines Dritten gestellt werden.
2 In Ermangelung einer bestimmten Verabredung wird angenommen, sie sei auf die Lebenszeit des Rentengläubigers versprochen.
3 Eine auf die Lebenszeit des Rentenschuldners oder eines Dritten gestellte Leibrente geht, sofern nicht etwas anderes verabredet ist, auf die Erben des Rentengläubigers über.
2-) CO:
Titre vingt-deuxième: De la rente viagère et du contrat d’entretien viager
A. Rente viagère
I. Son objet
Art. 516
1 La rente viagère peut être constituée sur la tête du créancier, du débiteur ou d’un tiers.
2 A défaut de stipulation précise, elle est présumée constituée sur la tête du créancier.
3 La rente constituée sur la tête du débiteur ou sur celle d’un tiers passe, sauf convention contraire, aux héritiers du créancier.
IV-) Yararlanılabilecek Monografiler:
Senai Olgaç; Ömür Boyunca Gelir - Ölünceye Kadar Bakma Akdi, Ankara, 1978.
1 818 sayılı Borçlar Kanununda “Yirmi İkinci Bap / Kaydı Hayat ile İrat ve Ölünceye Kadar Bakma Akdi” şeklindeki üst başlık, Tasarıda “Onyedinci Bölüm / Ömür Boyu Gelir ve Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmeleri” şeklinde değiştirilmiştir. Böylece, 818 sayılı Borçlar Kanunundan ve kaynak İsviçre Borçlar Kanunundan farklı olarak, ömür boyu gelirin, bir sözleşme olarak düzenlendiği açıkça ortaya konulmuştur.
2 Tasarının 606 ncı maddesiyle başlayan Birinci Ayırımında “Ömür Boyu Gelir Sözleşmesi” düzenlenmiştir. Bölüm başlığında olduğu gibi, bu ayırımın başlığında da “ömür boyu gelir” yerine, “ömür boyu gelir sözleşmesi” terimi kullanılmıştır. Madde metinlerinde de 818 sayılı Borçlar Kanununda kullanılan “kaydı hayat ile irat” şeklindeki terim, Tasarıda “ömür boyu gelir” şeklinde ifade edilmiştir.