A. Tanımı
İkinci Ayırım
Tüketim Ödüncü1
A. Tanımı
Madde 386 - Tüketim ödüncü sözleşmesi, ödünç verenin, bir miktar parayı ya da tüketilebilen bir şeyi ödünç alana devretmeyi, ödünç alanın da aynı nitelik ve miktarda şeyi geri vermeyi üstlendiği sözleşmedir.
I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu:
(A) Tarifi
Madde 306 - Karz, bir akittir ki onunla ödünç veren, bir miktar paranın yahut diğer bir mislî şeyin mülkiyetini ödünç alan kimseye nakil ve bu kimse dahi buna karşı miktar ve vasıfta müsavi aynı neviden şeyleri geri vermekle mükellef olur.
II-) Madde Gerekçesi:
Madde 385 - 818 sayılı Borçlar Kanununun 306 ncı maddesini karşılamaktadır.
Tasarının tek fıkradan oluşan 385 inci maddesinde, tüketim ödüncü sözleşmesi tanımlanmaktadır.
818 sayılı Borçlar Kanununun 306 ncı maddesinin kenar başlığında kullanılan “A. Tarifi” şeklindeki ibare, Tasarıda “A. Tanımı” şeklinde değiştirilmiştir.
818 sayılı Borçlar Kanununun 306 ncı maddesinde kullanılan “yahut diğer mislî bir şeyin mülkiyetini” şeklindeki ibare, Tasarıda “ya da tüketilebilen bir şeyi” şeklinde; “miktar ve vasıfta müsavi aynı neviden şeyleri” şeklindeki ibare ise, “aynı nitelik ve miktarda şeyi” olarak ifade edilmiştir.
Maddede, 818 sayılı Borçlar Kanununun 306 ncı maddesinde kullanılan “bir şeyin mülkiyetini ödünç alan kimseye nakil” şeklindeki ibareye yer verilmemiş; bunun yerine “bir şeyi ödünç alana devretmeyi” şeklindeki ifade kullanılmıştır. Gerçekten, tüketim ödüncü sözleşmesi, mülkiyetin devri amacıyla değil, kullanma amacıyla yapılır. Ancak, ödünç alanın, bu sözleşmenin konusunu oluşturan bir miktar para veya tüketilebilen bir şeyi kullanması, zorunlu olarak bunları tüketmesi suretiyle olmaktadır. Bu sebeple, maddede kullanılan “devretmeyi” sözcüğü, mülkiyetin ödünç alana devri şeklinde anlaşılmamalıdır.
Metninde yapılan arılaştırma dışında, maddede 818 sayılı Borçlar Kanununa göre bir hüküm değişikliği yoktur.
III-) Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu:
1-) OR:
Zweiter Abschnitt: Das Darlehen
A. Begriff
Art. 312
Durch den Darlehensvertrag verpflichtet sich der Darleiher zur Übertragung des Eigentums an einer Summe Geldes oder an andern vertretbaren Sachen, der Borger dagegen zur Rückerstattung von Sachen der nämlichen Art in gleicher Menge und Güte.
2-) CO:
Chapitre II: Du prêt de consommation
A. Définition
Art. 312
Le prêt de consommation est un contrat par lequel le prêteur s’oblige à transférer la propriété d’une somme d’argent ou d’autres choses fongibles à l’emprunteur, à charge par ce dernier de lui en rendre autant de même espèce et qualité.
IV-) Yararlanılabilecek Monografiler:
Şebnem Akipek; Tüketici Kredisi, Ankara, 1999.
Tamer İnal; Tüketici Kredileri ve Tüketici Kredisi Sözleşmeleri, İstanbul, 2002.
Ekrem Kurt; Tüketim Ödüncü Sözleşmesi (Karz Akdi), Ankara, 2014.
Davut Gürses; Banka Genel Kredi Sözleşmesi, İstanbul, 2016.
Burak Özen; Kredi Açma Sözleşmeleri, İstanbul, 2017.
Füsun Tuncel Yazoğlu; Banka Kredi Sözleşmeleri ve Krediden Doğan Uyuşmazlıklar, Banka Kredilerine Özgü Kanun Yolları, Ankara, 2018.
Şeyda Dursun Karaahmetoğlu; Nakdi Kredi Sözleşmesinin Banka Tarafından Haklı Sebeple Feshi ve Sonuçları, İstanbul, 2018.
Ümit Vefa Özbay; Roma Hukukunda ve Türk Hukukunda Tüketim Ödüncü (Karz) Sözleşmesi, Ankara, 2019.
Oğuzhan Buhur; Hukuki Yönleriyle Kredi Kartı, İstanbul, 2021.
1 818 sayılı Borçlar Kanununun 306 ncı maddesiyle başlayan “İkinci Fasıl / Karz” şeklindeki alt başlık, Tasarıda “İkinci Ayırım / Tüketim Ödüncü” şekline dönüştürülmüştür.